H |
elaas went onze smaak aan de vreemde ervaring van de eerste sigaret. Met de voorzichtige trekjes in het begin, nog niet inhalerend, voelen we ons lang niet op ons gemak. De reden dat we toch gaan roken is verschillend: erbij willen horen, stoer doen, al volwassen willen zijn, je een houding willen geven, ..... . Dat je steeds weer naar de volgende sigaret verlangt, komt door de verslavende werking van tabak. Voor je het weet is roken een blijvende gewoonte. Weliswaar heeft het, net als cafeïne in koffie, een opwekkend effect, maar helaas – naast teervervuiling van je ademhalingscircuit – ook levensbedreigende (!) consequenties.
Bij het roken ademt men een mengsel in van nicotine en stoffen met de verzamelnaam teer. De bekendste voorbeelden van “rokersziekten” zijn longkanker, hart− en vaatziekten, chronische bronchitis en longemfyseem. Men kan er voor 100% van verzekerd zijn dat zich na verloop van tijd chronische bronchitis (rokershoest) ontwikkelt. De longfunctie vermindert en de kans op verkoudheid en longontsteking wordt steeds groter. Daarbij komt nog dat door versnelde eiwitafbraak in het longweefsel kans bestaat op emfyseem. (Dat brengt ernstige ademhalingsmoeilijkheden met zich mee, vaak leidend tot de dood.)
De risico's worden met dooddoeners – argumenten die absoluut geen steek houden – gekleineerd: Mijn grootvader rookte en werd 91 jaar. – Drugs, alcohol en verkeer eisen meer slachtoffers. – Ik gebruik sigaretten met filter en/of met laag teer− en nicotinegehalte. – Ik inhaleer niet. – Ik rook sigaren. (De twee laatste betekenen wel gevaar voor kanker van mond, slokdarm of bovenste luchtwegen!)
Om er niet mee te hoeven stoppen, worden heel wat argumenten verzonnen. Enkele van dergelijke uitvluchten zijn: Ik moet wel roken, anders ga ik snoepen en word ik daar weer te dik van. – Och, eentje meer of minder maakt toch niets uit. – Als ik stop met roken, kan ik mijn zenuwen niet de baas. – Mijn ontwenningsverschijnselen zijn zo erg dat mijn omgeving daar niet mee kan leven. – Ik heb al zo vaak een poging gedaan, zonder resultaat; niets (?) helpt.
Veel mensen zijn ermee begonnen toen ze jong waren; iedereen deed het en als je niet rookte was je een doetje, ongezellig en hoorde je er niet bij.
Nicotine roept dwangmatige afhankelijkheid op. Het verslavende effect brengt grote risico's teweeg voor lichaam én geest. De nadelige gevolgen komen sluipend met grote trefkans en zijn deels onvermijdelijk. Met minderen haalt men zich strijd op de hals, omdat men dan telkens opnieuw zal moeten afkicken.
Ermee stoppen is zeker niet gemakkelijk, maar beslist wél mogelijk en levert vele voordelen op.
Reacties genoemd in een onderzoek waren o.a.:
– Zich 's ochtends fitter voelen,
– Niet meer hoesten, betere smaak, scherpere reuk,
– Gezondere huidkleur, méér zelfrespect,
– Méér lucht krijgen, kortom: een betere conditie!
Ten slotte, op langere termijn gezonder.
Ook was men opgelucht dat het eindelijk lukte.
Een succesvolle manier is tien dagen lang je elke dag één van de hierna genoemde gedachten eigen te maken, en wel gedurende de gehele dag. Zo'n mentale voorbereiding maakt de kans van slagen namelijk aanzienlijk groter. Proberen te minderen is enkel jezelf kwellen. Tijdelijke uitstel van een sigaret bij deze methode is wél een flinke stimulans – binnen 5 minuten is het verlangen weggeëbd; noteer die overwinning –.
Het verzinnen van uitvluchten vermindert elke dag met 10%!
Langzamerhand wil je zelfs niet meer “vluchten” en kún je het volhouden.
Veronderstel dat je van plan bent na een weekend te starten met deze tiendaagse methode, dan volgt hierna voor elke dag een thema. Het helpt daarbij een woord van het dagmotto op een in het oog vallende plaats te schrijven, bijvoorbeeld met balpen op de binnenkant van je hand. Tijdens deze aanloopperiode train je eveneens gedurende korte perioden uitstel van roken.
ma Bewustwording van een gewoonte die last (zie hiervoor) bezorgt. |
risico/last |
di Gedachten die daartoe aanzetten in jezelf leren herkennen. |
gewoonte |
wo Erkennen dat je die inval hebt en beseffen dat dit leidt tot de daad. |
automaat |
do Inzien dat je er beter aan zou doen te stoppen
en je denken richten op iets anders. Een gedachte is het zaad van de daad
wordt gezegd. |
aan iets anders denken |
vr Dat niet alleen beseffen, maar bovendien –
lettend op je toekomst – tot het inzicht te komen: Ik stop er mee vanwege
mijn gezondheid; Brits onderzoek toonde aan: niet rokers leven 10 jr.
langer, stoppen op 50 leidt tot zes jaar langer leven. |
gezondheid |
za Het besluit staat dus vast; een ommekeer kan nu zonder enige twijfel plaatsvinden. Als je bij aandrang 5 minuten wacht, ben je al halverwege. |
roer omgooien |
zo Ondanks het besef dat stoppen beter zou zijn,
kun je toch nog onderhevig blijven aan verleidingen, twijfel, en
schuldgevoelens, wanneer het maar niet lukt. |
begrip |
ma Ertoe kunnen komen jezelf te begrijpen; inzien dat vastgeroeste gewoontes verleidende en misleidende gedachten bij je opkomen. |
vast besloten |
di Jezelf trainen in de overweging dat dergelijke denkbeelden begrijpelijk en logisch zijn, maar – ze herkennend – deze laten voor wat ze zijn; namelijk verleidend. Er niet aan toegeven omdat je er zo langzamerhand achter gekomen bent waarom en waartoe je wilt stoppen. Door op glad ijs staande te blijven groeit je zelfrespect. |
ik ben ik |
wo Vroeg of laat, door schade en schande wijs
geworden, afstand nemend van je halfslachtige gedrag, zul je uiteindelijk tot
het vastberaden besluit komen, geen gezeur meer, geen uitvluchten meer: “just do it”! |
stoppen |
Het afleren van een gewoonte bevordert het gevoel van eigenwaarde en het besef dat je jezelf in de hand hebt. Je ervaart gaandeweg dat dit feit op zich al een goed gevoel met zich meebrengt en energie vrijmaakt om gezonder te leven. Ieder mens beslist uiteindelijk zelf of hij al of niet wil afkicken. Zolang hij de noodzaak daarvan niet inziet, niet de overtuiging heeft of niet gemotiveerd is, blijft het een ijdele wens.
Ondanks situaties, zwakkere momenten, waar je hartstochtelijk verlangt (een enkele keer) weer te beginnen, is het zaak koppig vol te houden. Een troost is dat de aanvechtingen op den duur sporadisch en minder hevig worden.
Illustratief voor het gezegde “De aanhouder wint” is het Oosterse verhaal:
Twee kikkers waren terechtgekomen in een grote ton
met volle melk.
Na geruime tijd zei de een: “Hier kom ik nooit uit, ik laat het afweten.”
Hij verdronk in de melk.
Ondanks de hopeloos lijkende situatie bleef de ander volhouden.
En na lange tijd bemerkte hij met zijn lange pootjes vastigheid.
(Al zwemmend had hij –
zonder dat hij het wist – de room tot boter gekarnd)
Met een laatste krachtinspanning kon hij op de boterklont klimmen en uit de ton
springen!
De eerder beschreven methode met mentale voorbereiding is gebaseerd op de eigen wil, op overtuiging en niet op een vrome wens. Deze werkwijze is daardoor het meest effectief. Dat blijkt uit onafhankelijk consumentenonderzoek.
De bovenstaande methode is ook een bruikbare manier voor andere verslavingen, zoals:
gokken, alcohol, snoepen of koopziekte [1].
Externe hulp hierbij, hoewel minder effectief, kan desgewenst bestaan uit:
Gebruik van nicotinekauwgum, −pleisters, of van reductiefilters, medicament zyban slikken; het volgen van een cursus, raadplegen van de huisarts, ondergaan van acupunctuur of gedragstherapie.
Trouwens ook daarbij is de eigen wil steeds dé bepalende factor. Je maakt bij wijze van spreken gebruik van een hulpmotor aan je fiets, maar je moet natuurlijk wel zelf sturen.
Ten slotte is het een goede zaak dagelijks in je agenda het resultaat van je actie te noteren.
Dat geeft een gevoel van: “Goed gedaan jochie.” Zo'n eigen schouderklopje stimuleert!
Zo is het maar krek:
Ons lichaam is onze tuin, waarvan onze wil de tuinman is.
(William
Shakespeare)
Volharding is geconcentreerd geduld. (Thomas Carlyle)
Literatuur: SISO-nummer 614.71 (Bibliotheek rubricering)
* Stoppen met roken – Allen Carr – ISBN 90 225 1348 3
* Cast Away is een film uit 2000. De film gaat over een man die neerstort met zijn vliegtuig en moet zien te overleven op een onbewoond eiland; zijn gehechtheid aan de volleybal ‘Wilson’ in de film kan gezien worden als een verslaving. Hoe overleef je? De film is een bewerking van het boek over Robinson Crusoe.
Jongste revisiedatum 24-9-2018